Mụn là một tình trạng bệnh lý về da phổ biến không phải chỉ do một nguyên nhân đơn thuần mà hình thành bởi nhiều yếu tố khác nhau. Các cá nhân có loại da dù là giống hay khác nhau, dù là da khô, da dầu hay da hỗn hợp đều không hề biểu hiện tình trạng mụn giống nhau.
Vì vậy phương pháp điều trị thích hợp phải dựa trên từng tình trạng cụ thể và không có quy tắc lựa chọn nào là chính xác hoàn toàn.Trên thị trường hiện nay có rất nhiều sản phẩm điều trị mụn chứa nhiều thành phần hoạt tính khác nhau, trong đó một số hoạt chất đã trở nên rất phổ biến và được tin dùng. Nắm được đặc điểm của các thành phần này sẽ giúp cho việc lựa chọn sản phẩm trở nên hợp lý và mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn rất nhiều.
Acid salicylic
Acid salicylic là một trong những thành phần phổ biến nhất được tìm thấy trong các sản phẩm điều trị mụn. Nó giúp xóa tan mụn thông qua việc loại bỏ các tế bào da chết tận sâu vào bên trong các lỗ chân lông. Việc tẩy tế bào da chết sẽ ngăn chặn sự tắt nghẽn lỗ chân lông, cho phép bã nhờn đi lên bề mặt da từ đó không bít tắt sinh mụn.Các chế phẩm chứa acid salicylic thường gây châm chích nhẹ trên da trong một vài ngày đầu sử dụng và hàm lượng cao acid salicylic có thể gây đỏ và khô da.Thành phần acid salicylic không chỉ có trong các sản phẩm điều trị mụn mà còn là thành phần hoạt tính trong các chế phẩm tẩy tế bào chết, dung dịch cân bằng da cũng như các sản phẩm hỗ trợ điều trị mụn khác.Khi sử dụng các sản phẩm chứa salicylic, nên dùng kết hợp thêm các sản phẩm cấp nước để dưỡng ẩm cho làn da.
Benzoyl hydroxide
Đây cũng là một thành phần thường gặp trong các chế phẩm trị mụn. Nó là một chất kháng khuẩn giúp tiêu diệt vi khuẩn trong các nang lông, ngăn chặn quá trình tiến triển của mụn. Nồng độ benzoyl hydroxide trong các sản phẩm có thể dao động từ 2.5% cho đến 10%, sự khác nhau về hàm lượng có ý nghĩa quan trọng, nó được lựa chọn cho từng trường hợp cụ thể phụ thuộc vào mức độ trầm trọng của mụn cũng như độ nhạy cảm của làn da bệnh nhân.Tương tự như acid salicylic, benzoyl hydroxide có thể gây sưng viêm nhẹ cũng như đỏ da.
Lưu huỳnh
Lưu huỳnh thường không được sử dụng đơn độc trong các sản phẩm điều trị mụn mà được dùng như là một thành phần bổ trợ. Nó có khả năng loại bỏ các tế bào da chết và dầu nhờn dư thừa trên bề mặt da.Tác dụng này có thể giúp ngăn ngừa mụn nhưng bên cạnh đó lưu huỳnh cũng gây ra một số tác dụng phụ bất lợi, nổi bật là tình trạng đỏ da.Mụn có thể thuyên giảm trong một vài ngày đầu nhưng da có thể trở nên bị kích ứng nhiều hơn nếu là da nhạy cảm.Nên chuyển sang liều thấp hơn nếu bắt đầu xuất hiện các tác dụng phụ.
Adapalene
Adapalene là một thành phần hoạt chất thuộc nhóm retinoid tổng hợp.Các retinoid có bản chất hóa học tương tự như vitamin A và thường được sử dụng trong các chế phẩm dùng ngoài điều trị mụn.Adapalene giúp loại đi các tế bào da chết đồng thời kích thích sự tăng trưởng các tế bào da mới, bên cạnh đó cũng hỗ trợ làm thông thoáng lỗ chân lông và giảm viêm. Khi sử dụng các sản phẩm điều trị mụn chứa adapalene, tình trạng mụn có thể tiến triển xấu hơn trong một vài ngày đầu nhưng sau đó sẽ được cải thiện tốt.Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm kích ứng da, đau châm chích, nóng rát và da nhạy cảm hơn với tia UV.
Acid glycolic
Acid glycolic là một dạng alpha hydroxy acid tự nhiên có nguồn gốc từ các loại đường trong một số loài thực vật nhất định và sữa.Loại acid này có tác dụng làm lỏng lẻo liên kết giữa các tế bào sừng từ đó thúc đẩy việc loại đi các tế bào da chết đồng thời kích thích sự sản sinh tế bào da mới. Acid glycolic là cấu trúc phổ biến nhất trong nhóm này, tình trạng mụn có thể được kiểm soát với chế độ sử dụng đều đặn tuy nhiên bất kỳ sản phẩm nào cũng có thể gây các tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách, vì vậy cần đưa ra chế độ hợp lý cho từng trường hợp cụ thể.Bên cạnh đó, acid glycolic còn có khả năng hồi phục lại cấu trúc của làn da, tình trạng sẹo mụn cũng như tổn thương da cũng được cải thiện từ đó mang lại sự mịn màng và tươi trẻ cho làn da.
Các thành phần hoạt tính trong hầu hết các sản phẩm điều trị mụn đều rất quan trọng bởi chúng là các tác nhân chính giúp loại bỏ nguyên nhân gây mụn, bao gồm các hoạt chất như acid salicylic, benzoyl hydroxide, lưu huỳnh và cũng có thể kể đến các thành phần như adapalene và acid glycolic. Mụn luôn là một vấn đề không hề dễ dàng và làm giảm đi đáng kể sự tự tin của bản thân.