Chất hoạt động bề mặt là một thành phần giúp ổn định hỗn hợp dầu và nước bằng cách giảm sức căng bề mặt tại nơi tiếp xúc giữa các phân tử dầu và nước. Vì nước và dầu không hỗn hòa với nhau, nên chất hoạt động bề mặt thường được thêm vào để giữ cho hỗn hợp không bị tách lớp. Chất hoạt động bề mặt trong mỹ phẩm có nhiều chức năng khác nhau:
- Hoạt động như chất tẩy rửa để làm sạch
- Chất làm ẩm trong uốn tóc
- Chất tạo bọt trong dầu gội dầu
- Chất nhũ hóa trong cream và lotion
- Chất dưỡng ẩm trong các sản phẩm chăm sóc da và tóc
- Chất hòa tan trong nước hoa và hương liệu.
Phân loại
Quá trình loại sạch chất bẩn của chất diện hoạt
Chất tẩy rửa: chất hoạt động bề mặt với mục đích làm sạch bao gồm xà phòng và chất tẩy rửa. Các chất dạng này sẽ hút các phân tử dầu vào trong. Sau đó, khi rửa sạch với nước, dầu sẽ theo các chất hoạt động bề mặt trôi ra ngoài.
Chất tạo bọt: nhiều sản phẩm như sữa rửa mặt hoặc dầu gội đầu thường được bào chế ở dạng bọt nhiều hơn dạng lỏng. Nhiều nghiên cứu cho thấy người tiêu dùng thời trang nam hàng hiệu thường thích công thức tạo bọt hơn, mặc dù thực tế là bọt không nhất thiết phải liên quan đến khả năng làm sạch. Chất hoạt động về mặt đóng vai trò là tác nhân tạo bọt tạo cho sản phẩm có thể chất bọt thay vì dạng lỏng.
Chất nhũ hóa: nhũ tương là hỗn hợp của dầu và nước bán ổn định và không tách lớp. Chất hoạt động bề mặt cho phép nhũ tương ổn định ở trạng thái này. Ví dụ về nhũ tương là kem và lotion dưỡng ẩm. Người tiêu dùng thường thích các sản phẩm dưỡng ẩm có kết cấu đồng nhất thay vì các sản phẩm chỉ chứa dầu hoặc nước.
Tác nhân điều hòa: chất điều hòa bao gồm các sản phẩm chăm sóc da và tóc như dầu xả tóc. Sau khi sử dụng dầu xả tóc, sản phẩm vẫn lưu lại trên tóc tạo cảm giác mềm mượt nhờ gốc ưa dầu của phân tử.
Chất hòa tan: chất hoạt động về mặt có thể được sử dụng làm chất hòa tan trong trường hợp hòa tan một lượng nhỏ dầu trong lượng nước lớn. Ví dụ về các sản phẩm này bao gồm nước hoa và toner.
Chất hoạt động bề mặt giúp ổn định hỗn hợp dầu và nước, chúng chứa cả nhóm ưa nước và nhóm ưa dầu. Do đó, chất hoạt động bề mặt có tính chất lưỡng tính. Nhóm ưa nước cho phép chất hoạt động bề mặt tan trong nước, trong khi nhóm kỵ nước giúp chúng hòa tan trong dầu.