DƯỢC MỸ PHẨM CHỨA VITAMIN VÀ NHỮNG CHẤT CHỐNG OXY HÓA (PHẦN 2)

Vitamin A

Lớp biểu bì da người chứa một lượng lớn vitamin A (all-trans-retinol). Hợp chất này không thể tự tổng hợp trong cơ thể mà phải lấy từ nguồn thực phẩm bên ngoài như thực vật (carotenoid) và động vật (retinoid). Một lượng nhỏ retinol sẽ được chuyển thành dạng có hoạt tính sinh học là all-trans retinoic acid (tretinoin) và cho tác dụng.

Vitamin A có nhiều ứng dụng trong chăm sóc da: trị mụn, chống lão hoá, thay da,…

Retinoid dùng ngoài da được dùng để điều trị mụn thành công trong gần 4 thập kỷ qua. Ban đầu, retinoid là hợp chất có cấu trúc và hoạt tính tương tự retinol, sau này được phát triển và chia thành 3 thế hệ có thể dùng ngoài da và toàn thân.

Hiệu lực của việc sử dụng tretinoin ngoài da trong việc điều trị tổn thương do ánh sáng và lão hóa nội sinh đã được minh chứng cụ thể. Hợp chất này kết hợp với receptor acid retinoid ở hạt nhân  (RAR, RXR), thúc đẩy sự biểu hiện gen procollagen type I và III ở da người, làm tăng sự lắng đọng sợi collagen ở hạ bì đồng thời ức chế metalloproteinase và giảm sự thoái giáng collagen.

Vitamin A (còn gọi là retinol) liên kết với protein nội bào và xâm nhập vào bên trong, điều khiển sự tổng hợp của những protein khác như glycoprotein (bảo vệ da, duy trì độ ẩm), ức chế sự tổng hợp phân tử trọng lượng lớn như keratin. Khi thiếu retinol, cơ thể sẽ mắc chứng tăng sừng hóa nang lông, da sẽ không được bảo vệ do thiếu glycoprotein, từ đó trở nên thô ráp và bong tróc. Retinaldehyd (0,05%) cũng là một lựa chọn để chữa những tổn thương do lão hóa da, ít gây kích ứng nhưng hiệu lực kém hơn tretinoin.

Ubiquinone

Ubiquinone hay còn gọi là coenzyme Q10, là một chất chống oxy hóa thân dầu tìm thấy ở mô người tham gia vào của chuỗi hô hấp hiếu khí trong cơ thể. Hợp chất này được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị các chứng lão hóa nội sinh và ngoại sinh, tuy nhiên nồng độ của coenzyme Q10 sẽ giảm dần theo độ tuổi.

Các nghiên cứu invitro cho thấy coenzyme Q10 khi sử dụng ngoài da sẽ giúp hạn chế tổn thương do tia UVA, ức chế hoạt động của men collagenase, giảm các nếp nhăn mịn và các dấu hiệu lão hóa, vì vậy ngày càng được sử dụng phổ biến trong mỹ phẩm.

Idebenone

Idebenone là tiền thân dạng tổng hợp có phân tử lượng thấp của coenzyme Q10, có khả năng thấm qua da hiệu quả hơn ubiquinone. Nghiên cứu lâm sàng cho thấy lotion chứa 0,5% và 1% idebenone có khả năng làm giảm các đường nhăn mịn và nếp nhăn, tăng giữ nước và cải thiện sự tổn thương gây ra do ánh nắng, hiện vẫn chưa ghi nhận được tác dụng phụ nào, cho đáp ứng tốt và có thể sử dụng phối hợp với những hoạt chất khác.

Chiết xuất trà xanh

Trà xanh là thức uống phổ biến ở nhiều quốc gia, được làm từ lá và chồi non của trà Camellia sinensis, có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm và kháng ung thư, hiệu quả khi dùng đường uống và đường ngoài da. Trong chiết xuất trà xanh có 4 nhóm polyphenolic catechin (GTP) chính là epicatechin (EC), epigallocatechin (EGC), epigallocatechin-3-gallate (EGCG) và epicatechin-3-gallate (ECG), trong đó EGCG là chiếm đa số và có hoạt tính sinh học cao nhất, giảm tình trạng ung thư gây ra do tia UV.

Trong chiết xuất trà xanh có 4 nhóm polyphenolic catechin (GTP) chính là epicatechin (EC), epigallocatechin (EGC), epigallocatechin-3-gallate (EGCG) và epicatechin-3-gallate (ECG), trong đó EGCG là chiếm đa số và có hoạt tính sinh học cao nhất, giảm tình trạng ung thư gây ra do tia UV

GTP là hợp chất thuộc nhóm flavonoid, có khả năng trung hòa gốc tự do, hấp thụ tia UVA, bảo vệ tế bào, kháng viêm, hạn chế tổn thương ADN cũng như gây ảnh hưởng lên con đường truyền tín hiệu của tế bào. Ngoài ra, flavonoid còn tăng cường hoạt động của enzyme quinone reductase, thúc đẩy khả năng kháng ung thư.

Nhờ những tác dụng bảo vệ này, thoa sản phẩm có chứa trà xanh vào buổi sáng trước lớp kem chống nắng là phù hợp nhất. EGCG được chứng minh là có khả năng ức chế men metalloproteinase và collagen liên kết chéo có liên quan đến lão hóa ở chuột. Tuy nhiên hiện nay vẫn chưa có một tiêu chuẩn về nồng độ thành phần này trong mỹ phẩm, nhìn chung nhiều nhà sản xuất đồng ý rằng 5% chiết xuất trà xanh sẽ có hiệu quả. Chiết xuất trà xanh rất kém ổn định, nhạy cảm với ánh sáng và sự oxy hóa, là một trong những dịch chiết thực vật khó bào chế nhất.

Quả cà phê

Trong quả của cây cà phê Coffea arabica có chứa những polyphenol như acid chlorogenic, proanthocyanidin, acid quinic và acid ferulic. Những thành phần này giúp tăng cường biểu hiện của collagen và ức chế hoạt động của metalloproteinase, từ đó cải thiện các đường nhăn mịn, nếp nhăn và rối loạn sắc tố da.

Cafe có nhiều thành phần giúp cải thiện các đường nhăn mịn, nếp nhăn và rối loạn sắc tố da