Thay đổi chế độ dinh dưỡng từ lâu đã được coi là một chiến lược điều trị quan trọng với một số bệnh về da, điển hình như vai trò của chất kích thích trên bệnh nhân rosacea và sự đề kháng insulin ở bệnh nhân bị gai đen (Acanthosis nigricans). Vì vậy, việc thay đổi chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng và có thể ảnh hưởng kết quả của cả một liệu trình. Bài viết sẽ tập trung phân tích 3 bệnh thường gặp của làn da và vai trò quan trọng của chế độ dinh dưỡng trong việc điều trị các bệnh này.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong chăm sóc da
Mụn
Chế độ ăn nhiều đường là khởi nguồn của mụn. Nghiên cứu thực hiện trên những bệnh nhân bị mụn cho thấy sự cải thiện sau 12 tuần áp dụng chế độ ăn ít tinh bột, báo cáo ghi nhận rằng sinh khả dụng của androgen cũng thấp hơn và làm giảm sự sản xuất bã nhờn. Trong 1 nghiên cứu khác, chế độ ăn ít tinh bột trong 10 tuần ngoài việc cải thiện trình trạng mụn còn giúp giảm sưng viêm và giảm kích thước tuyến bã nhờn.
Những thực phẩm hay thuốc chứa probiotic, acid béo omega-3, kẽm, chất chống oxy hóa, chất xơ và vitamin A đều mang lại những hiệu quả nhất định trên mụn
Những thực phẩm hay thuốc chứa probiotic, acid béo omega-3, kẽm, chất chống oxy hóa, chất xơ và vitamin A đều mang lại những hiệu quả nhất định trên mụn, trong đó kẽm là thành phần đặc biệt cần được quan tâm. Những hợp chất kẽm thường sử dụng là kẽm gluconat, kẽm sulfat và kẽm methionin. Một số công thức cho hiệu quả hấp thu tốt hơn nhưng ít tác dụng phụ trên hệ tiêu hóa hơn. Tuổi già và thành phần trong bữa ăn như lactoferrin và chất chống oxy hóa cũng ảnh hưởng đến việc hấp thu kẽm,
Lão hóa da
Bên cạnh mỹ phẩm, lối sống là một điều kiện quyết định tốc độ lão hóa của làn da, điển hình nhất là các yếu tố như thuốc lá, chống nắng và chế độ dinh dưỡng. Tốc độ hình thành nếp nhăn phụ thuộc vào hàm lượng collagen trong cơ thể. Nồng độ đường trong máu cao dẫn đến tăng sản xuất cường sản sinh các sản phẩm glycation tận cùng (AGE) thông qua quá trình glycation và tạo liên kết chéo giữa các sợi collagen dẫn đến mất độ đàn hồi. Một số quá trình chế biến thực phẩm như chiên quá lâu cũng dẫn đến sinh ra những hợp chất gây hại.
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy được những chất chống oxy hóa khác nhau tìm thấy trong những loại trái cây và rau củ có khả năng hạn chế sự phá hủy từ tia cực tím. Một số khác cho thấy rằng chế độ ăn nhiều dưỡng chất thực vật có thể hạn chế những tổn thương do bức xạ mặt trời. Chế độ ăn nhiều potassium, vitamin A và C cũng làm giảm đi sự xuất hiện của những nếp nhăn.
Chế độ ăn nhiều potassium, vitamin A và C làm giảm đi sự xuất hiện của những nếp nhăn
Chứng đỏ da (rosacea)
Các nhà da liễu học thường khuyên những bệnh nhân mắc chứng đỏ da nên hạn chế sử dụng những thực phẩm có khả năng kích thích. Theo một khảo sát ở NRS (National Rosacea Society), 78% bệnh nhân đã điều chỉnh chế độ ăn uống của họ và 95% nhóm này được báo cáo tình trạng được cải thiện. Những thực phẩm có tính kích thích gồm gia vị (75%), nước sốt cay (54%), cà chua (30%), chocolate (23%), citrus (22%), rượu vang (52%), rượu mạnh (42%), café (33%) và trà (30%). Việc này được giải thích dựa trên hoạt động của các receptor tiềm năng tạm thời (TRP) được phân phối đều khắp cơ thể, kể cả trong mô thần kinh. Dưới ảnh hưởng của nhiệt độ hoặc một số chất hóa học như capsaicin và cinnamaldehyde, những kênh này sẽ bị kích thích và làm tăng lưu lượng máu đồng thời gây giãn mạch thần kinh và biểu hiện bên ngoài là đỏ da. Capsaicin thường thấy nhiều ở gia vị, cinnamaldehyde gặp ở quế, cà chua, citrus và chocolate.
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng có một mối quan hệ giữa bệnh đường ruột và rosacea, nghiên cứu đoàn hệ được tiến hành trên 50000 bệnh nhân cho thấy tỉ lệ mắc bệnh kém hấp thu, bệnh Crohn, loét dạ dày tá tràng, nhiễm Helicobacter pylori, hội chứng ruột kích thích cao hơn hẳn ở những bệnh nhân bị rosacea.